Bài học STEM môn Khoa học Lớp 4 - Bài: Âm thanh trong cuộc sống - Nguyễn Thị Thanh Hoa

Nội dung tài liệu: Bài học STEM môn Khoa học Lớp 4 - Bài: Âm thanh trong cuộc sống - Nguyễn Thị Thanh Hoa

1. KẾ HOẠCH BÀI DẠY CHUYÊN ĐỀ GD STEM MÔN : KHOA HỌC LỚP 4 BÀI HỌC STEM: ÂM THANH TRONG CUỘC SỐNG (2 tiết) Ngày dạy: 16 tháng 9 năm 2023 Giáo viên thực hiện : Nguyễn Thị Thanh Hoa THÔNG TIN VỀ BÀI HỌC Lớp: 4 Thời lượng: 2 tiết Thời điểm tổ chức: Khi dạy nội dung Âm thanh, sự lan truyền của âm thanh; Âm thanh trong cuộc sống (môn Khoa học) Mô tả bài học: * Nội dung môn Khoa học lớp 4 có có yêu cầu cần đạt về nội dung Âm thanh như sau: - Nêu được một số âm thanh trong cuộc sống. - Trình bày được vai trò của âm thanh trong cuộc sống. - Thu thập, so sánh và trình bày được ở mức độ đơn giản thông tin về một số nhạc cụ thường gặp (một số bộ phận chính, cách làm phát ra âm thanh). - Nêu được tác hại của tiếng ồn và một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn. - Có ý thức và thực hiện phòng chống ô nhiễm tiếng ồn trong cuộc sống. *Trong bài học STEM “Âm thanh trong cuộc sống” yêu cầu cần đạt : - Học sinh làm được một loại nhạc cụ. -Tạo ra được âm thanh từ nhạc cụ đó. - Giải thích ở mức độ đơn giản cách làm nhạc cụ phát ra âm thanh. Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học: Môn học Yêu cầu cần đạt - Nêu được một số âm thanh trong cuộc sống. - Trình bày được vai trò của âm thanh trong cuộc sống. Môn - Thu thập, so sánh và trình bày được ở mức độ đơn học Khoa học giản thông tin về một số nhạc cụ thường gặp (một số bộ chủ đạo phận chính, cách làm phát ra âm thanh). - Nêu được tác hại của tiếng ồn và một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn.
2. 2 - Có ý thức và thực hiện phòng chống ô nhiễm tiếng ồn trong cuộc sống. - Lựa chọn được vật liệu làm nhạc cụ đúng yêu cầu. - Sử dụng được các dụng cụ để làm chạc cụ đúng cách, Môn Công nghệ an toàn. học - Làm được một số nhạc cụ đơn giản theo các bước, đảm tích bảo yêu cầu kĩ thuật, thẩm mĩ. hợp - Tạo được sản phẩm có sự tương phản của hình, khối dạng cơ bản và chất liệu đa dạng. Mĩ thuật - Thể hiện tương đối về màu sắc của nhạc cụ. - Trưng bày, giới thiệu được sản phẩm, chia sẻ mục đích sử dụng. - Cảm nhận về âm thanh. Môn học - Nhận biết một số thông tin về một số nhạc cụ. tích hợp Âm nhạc - Sử dụng được nhạc cụ ở mức độ đơn giản, biểu diễn tự tin. I. Yêu cầu cần đạt (của bài học) - Trình bày được vai trò của âm thanh trong cuộc sống. - Có ý thức và thực hiện phòng chống ô nhiễm tiếng ồn trong cuộc sống. - Lựa chọn và sử dụng các nguyên liệu, dụng cụ để làm nhạc cụ đúng cách, an toàn. - Làm được 1 loại nhạc cụ và tạo ra được âm thanh từ nhạc cụ đó. - Tích cực, chủ động, hợp tác được với các thành viên trong nhóm khi thực hiện nhiệm vụ học tập. II. Đồ dùng dạy học : 1. Chuẩn bị của giáo viên - Tranh ảnh, video minh họa một số âm thanh thường gặp trong cuộc sống. - Vật thật một số nhạc cụ hoặc hình ảnh hoặc video về các loại nhạc cụ. - Phiếu học tập 2. Chuẩn bị của học sinh - Các nhóm chuẩn bị nhạc cụ. - Các nguyên liệu để làm nhạc cụ: Hộp sữa 900gr, can nhựa, ống hút, giây chun, giấy màu, hồ, băng dính, . (dành cho 3 nhóm, tùy theo nhạc cụ HS chọn) III. Các hoạt động dạy - học chủ yếu :
3. 3 TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS 5’ I. Khởi động (Đặt vấn đề) - Tổ chức trò chơi : “ Chiếc hộp âm thanh” - HS lắng nghe - Yêu cầu TC: Nghe âm thanh, gọi tên âm thanh đó nhiệm vụ - Các âm thanh trong Trò chơi: - HS tham gia chơi Âm thanh 1: Tiếng chim hót Âm thanh 2: Tiếng còi xe ô tô cứu hoả Âm thanh 3: Tiếng trống trường Âm thanh 4: Tiếng cô giáo giảng bài. Âm thanh 5: Tiếng cồng chiêng - GV cho HS hát 1 bài - Kết nối vào bài học “Âm thanh trong cuộc sống”. - Cả lớp hát Chú ý: Nội dung giới thiệu kết nối vào bài cần nói được - HS lắng nghe nhiệm vụ của bài: - HS ghi vở Tìm hiểu được một số nội dung về âm thanh, vận dụng kiến thức đó để tạo được nhạc cụ 1 loại nhạc cụ và tạo ra được âm thanh từ nhạc cụ đó với các tiêu chí như sau: + Nhạc cụ thuộc một trong những loại nhạc cụ: dây, hơi, gõ + Nhạc cụ có thể phát ra được âm thanh. - GV ghi bảng tên bài. II. Khám phá (Nghiên cứu kiến thức nền) 15’ 1. Hoạt động 1: Vai trò của âm thanh trong cuộc sống. - Mời HS đọc yêu cầu phiếu số 1 - HS đọc ? Phiếu học tập yêu cầu gì? - HS trả lời - GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm 4 trong thời gian 2 phút - HS thảo luận nhóm, hoàn để hoàn thành phiếu. thành phiếu. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Nối tên âm thanh với vai trò sao cho phù hợp Âm thanh Vai trò 1.Tiếng chim hót A. Báo hiệu giờ tan học 2. Tiếng xe cứu hỏa 3. Tiếng trống tan học B. Giúp thư giãn 4. Tiếng đàn
4. 4 TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS 5. Tiếng khoan bê tông C. Báo hiệu đám cháy 6. Tiếng cô giáo giảng bài 7. Tiếng cồng chiêng D. Giao tiếp với học sinh - Mời đại diện nhóm chia sẻ kết quả phiếu học tập - HS chia sẻ, nhóm khác nhận xét, bổ sung. ? Đối với chính loài chim, tiếng hót của nó có vai trò gì? - HS trả lời ? Kể tên những loài vật trò chuyện với nhau bằng âm thanh? - HS trả lời => Không chỉ có con người, loài vật cũng giao tiếp với nhau bằng âm thanh riêng của chúng. - HS lắng nghe ? Âm thanh có những vai trò gì? - GV nhận xét. - HS trả lời - GV mời HS chia sẻ những âm thanh trong cuộc sống có các - HS lắng nghe. vai trò trên. - HS nêu. * Tiếng ồn: kết nối từ kết quả làm phiếu số 1 : - Âm thanh tiếng khoan đục bê tông sao không được nối với vai trò nào? - HS trả lời => Chuyển: Vậy tác hại của tiếng ồn là gì và cách khắc phục ra sao, chúng mình cùng chuyển sang hoạt động tiếp theo. - HS lắng nghe 2. Hoạt động 2: Tác hại của tiếng ồn và cách khắc phục 10’ - Yêu cầu HS nêu những tiếng ồn có trong cuộc sống - GV chốt khái niệm tiếng ồn trên Slide. - HS trả lời. - GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm - HS lắng nghe. - Yêu cầu HS chia sẻ kết quả - HS thảo luận nhóm. - Đại diện HS trình bày, nhóm khác nhận xét, bổ - GV kết luận đáp án sung. => Chuyển: Con người rất tài giỏi đã nghĩ ra được nhiều - HS lắng nghe. cách để khắc phục tiếng ồn. Như vậy, âm thanh rất cần thiết - HS lắng nghe. trong cuộc sống, nên con người còn tạo ra một số nhạc cụ phát ra những âm thanh kì diệu nữa đấy. Cô cùng các con chuyển sang hoạt động tiếp theo: Tìm hiểu về các loại nhạc cụ.
5. 5 TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS 10’ 3. Hoạt động 3: Tìm hiểu về các loại nhạc cụ - GV cho HS xem 1 video về nhạc cụ. - HS xem video - Kể tên các loại nhạc cụ được sử dụng trong Video - HS trả lời - GV mời các nhóm trình bày về một loại nhạc cụ mà nhóm - Đại diện nhóm mang nhạc yêu thích. cụ lên và trình bày. ? Các nhóm vừa trình bày những nhạc cụ nào? - HS trả lời ? Cách tạo ra âm thanh của mỗi nhạc cụ đó? - HS trả lời ? Bộ phận giúp tạo ra âm thanh của nhạc cụ đó? (Chúng ta phải thêm hai câu hỏi này thì HS mới có đủ kiến - HS trả lời thức cơ sở để tạo sản phẩm nhạc cụ nhé các thầy cô) ? Cách tạo ra âm thanh của các nhạc cụ có điểm gì khác - HS nêu nhau? - HS lắng nghe ? Dựa vào cách tạo ra âm thanh của nhạc cụ, con hãy cho cô biết, có mấy nhóm nhạc cụ chính? ? Kể thêm một số nhạc cụ và cho biết chúng thuộc nhóm nào? => GV chốt: Mỗi nhạc cụ có cấu tạo khác nhau, cách sử dụng và cách tạo âm thanh cũng khác nhau, tất cả tạo nên nét độc đáo riêng cho nhạc cụ đó. Nhạc cụ dây: Khi tác động vào dây của nhạc cụ ta nghe tiếng âm thanh phát ra; Nhạc cụ gõ: Khi ta gõ làm bề mặt nhạc cụ rung động phát ra âm thanh; Nhạc cụ hơi: Khi ta thổi làm không khí trong ống nhạc cụ rung động phát ra âm thanh. Chúng mình chú ý điều này để làm sản phẩm nhé! (Câu chốt buộc phải thêm ý này để HS hiểu rõ cơ sở khoa học cho tạo âm trong làm nhạc cụ, còn chọn vật liệu phù hợp tạo được âm thanh nhé)
6. 6 TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS 35P 4. Hoạt động 4: Làm nhạc cụ a. Đề xuất ý tưởng và cách làm nhạc cụ - GV đưa ra các tiêu chí, mời 1 HS đọc: - HS đọc Tiêu chí sản phẩm: + Nhạc cụ thuộc một trong những loại nhạc cụ: dây, hơi, gõ + Nhạc cụ có thể phát ra được âm thanh. + Vật liệu làm nhạc cụ dễ kiếm, dễ sử dụng. + Đảm bảo được an toàn khi làm nhạc cụ. - Yêu cầu nhóm chuẩn bị ý tưởng làm nhạc cụ - Các nhóm thảo luận - Yêu cầu các nhóm lên trình bày ý tưởng (bản phác thảo) - Đại diện nhóm trình bày GV nhớ định hướng - GV khen các nhóm có ý tưởng hay b. Thực hành làm nhạc cụ - HS lắng nghe - Lưu ý HS khi làm nhạc cụ: + Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm thực hiện nhiệm vụ. + Cẩn thận, an toàn khi sử dụng kéo, giữ vệ sinh cá nhân, môi trường. c. Trưng bày và giới thiệu nhạc cụ - Các nhóm hoàn thiện ý - Các nhóm trưng bày và giới thiệu, sử dụng nhạc cụ của tưởng và chia sẻ. nhóm, nhóm khác nhận xét. - HS đi tham quan các nhạc - GV tổ chức cho HS bình chọn sản phẩm mình thích nhất. cụ bình chọn nhạc cụ yêu (Cả lớp đi tham quan và sau đó bình chọn sản phẩm bằng thích. cách dán Sticker vào bảng nhóm có sản phẩm mình thích nhất.) - HS lắng nghe. - GV nhận xét, đánh giá kết quả của các nhóm và tổng kết hoạt động. 5’ 5. Tổng kết bài học - GV mời HS nêu cảm nhận về bài học - HS nêu. - GV nhận xét, kết thúc bài học - HS lắng nghe. ĐIỀU CHỈNH SAU BÀI DẠY ( NẾU CÓ):
7. 8 Phiếu học tập số 2: PHÁC THẢO NHẠC CỤ BẢN VẼ CỦA EM Hãy vẽ mô hình nhạc cụ của em (ghi chú các bộ phận, nguyên liệu và kích thước từng bộ phận)
8. 9 Phiếu học tập số 3: NHÓM: ĐÁNH GIÁ MÔ HÌNH NHẠC CỤ Em hãy đánh giá mô hình “ ” của nhóm mình bằng cách đánh dấu (X) vào cột thể hiện mức độ đạt được ở mỗi tiêu chí. Cần điều Tiêu chí Đạt chỉnh Nhạc cụ thuộc một trong các loại nhạc cụ hơi, nhạc cụ dây hoặc nhạc cụ gõ. Nhạc cụ có thể phát ra được âm thanh. Vật liệu dễ kiếm, dễ sử dụng.