Bài học STEM Lớp 3 - Bài 7: Các bộ phận của thực vật - Tô Thị Hải Hà

Nội dung tài liệu: Bài học STEM Lớp 3 - Bài 7: Các bộ phận của thực vật - Tô Thị Hải Hà

1. TRƯỜNG TIỂU HỌC BẾ VĂN ĐÀN NGÀY DẠY: 7/10/2023 GV: Tô Thị Hải Hà – Lớp: 3B BÀI HỌC STEM LỚP 3 BÀI 7: CÁC BỘ PHẬN CỦA THỰC VẬT (2 tiết) Thời điểm thực hiện: Khi dạy nội dung Các bộ phận của thực vật (môn Tự nhiên & Xã hội) – Bài 13: Một số bộ phận của thực vật – Sách KNTT Mô tả bài học: Vẽ hoặc sử dụng được sơ đồ có sẵn để chỉ vị trí hoặc nói được tên một số bộ phận của thực vật. Vận dụng đo độ dài, cắt, ghép và trang trí để tạo được sổ lật về cây Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học: Môn học Yêu cầu cần đạt Môn học chủ đạo Môn chủ đạo: Tự – Vẽ hoặc sử dụng sơ đồ sẵn có để chỉ vị trí và nói nhiên và xã hội (hoặc viết) được tên một số bộ phận của thực vật. - So sánh được (hình dạng, kích thước, màu sắc) rễ, thân, lá, của các thực vật khác nhau. - Phân loại được thực vật dựa trên đặc điểm của rễ, thân, lá Môn học tích hợp Môn tích hợp: – Giải quyết được một số vấn đề liên quan đến gấp, Toán cắt, ghép, xếp, vẽ và tạo hình trang trí. Môn tích hợp: Mĩ – Hiểu được một số thao tác, công đoạn cơ bản để làm thuật nên sản phẩm. – Thể hiện được chi tiết hoặc hình ảnh trọng tâm ở sản phẩm. – Sử dụng màu sắc, đường nét phù hợp để thể hiện sản phẩm. I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT Bài học này giúp các em: – Vẽ hoặc sử dụng sơ đồ sẵn có để chỉ vị trí và nói (hoặc viết) được tên một số bộ phận (rễ, thân, lá) của thực vật. – So sánh được (hình dạng, kích thước, màu sắc) rễ, thân, lá, của các thực vật khác nhau. – Phân loại được thực vật gần gũi xung quanh dựa vào một số tiêu chí: đặc điểm cách mọc của thân; hình dạng của rễ; hình dạng, màu sắc của lá. – Vận dụng gấp, cắt, ghép, xếp, vẽ, tạo hình, để làm sổ lật về cây. – Sử dụng sổ lật để ghi tên các loại cây, tên các bộ phận của cây dùng làm tư liệu học tập môn Tự nhiên và xã hội.
2. – Tự tin khi trình bày ý kiến thảo luận, giới thiệu sản phẩm. – Hợp tác tốt với bạn để tạo ra sản phẩm. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 1. Chuẩn bị của GV – Vật thật: 1 quyển sổ lật, 1 cây con có rễ cọc (5 cây rau cải), 1 cây con có rễ chùm (5 cây hành), 1 số loại lá cây khác nhau, 1 bông hoa và 1 quả. – Tranh ảnh – Các phiếu học tập, bảng nhóm – Dụng cụ và vật liệu (dành cho 1 nhóm 2 HS hoặc cá nhân) STT Thiết bị/ Học liệu Số lượng Hình ảnh minh hoạ 1 Giấy trắng 2 – 5 tờ 2. Chuẩn bị của HS (dành cho 1 nhóm 2 HS hoặc cá nhân) - Vật thật: các loại lá STT Thiết bị/Dụng cụ Số lượng Hình ảnh minh hoạ 1 Thước kẻ 1 cái 2 Bút chì 1 cái 3 Kéo thủ công 1 cái 4 Bút màu 1 hộp 6 Giấy các màu 1 túi III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN KHỞI ĐỘNG (Xác định vấn đề) 3’ Hoạt động 1: Trò chơi “Xếp hình cây” – GV tổ chức trò chơi “Xếp hình cây: – HS theo dõi hướng dẫn + GV giới thiệu trò chơi và cách chơi: Mỗi nhóm nhận được của GV. một bộ gồm 8 mảnh ghép. Trong vòng 2 phút, các bạn trong nhóm cùng thảo luận để ghép thành 1 bức tranh hoàn chỉnh và ghi tên sự vật trong bức tranh vào thẻ từ và trưng bày lên giá. Nhóm nào xong, gọi tên đúng sự vật là nhóm chiến thắng. + GV gửi bộ tranh đến các nhóm và dùng chuông để điều – HS thực hiện trò chơi. hành trò chơi. + Nhóm 1, ghép thành hình cây bàng + Nhóm 2, ghép thành hình cây mướp + Nhóm 3, ghép thành hình cây dưa hấu
3. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN + GV tổ chức cho HS báo cáo kết quả của trò chơi bằng cách – Đại diện nhóm trả lời. mời các đại diện nhóm nêu tên cây, tuyên bố nhóm thắng cuộc. – GV tổ chức huy động kinh nghiệm của HS về thực vật xung quanh em bằng cách hỏi đáp nhanh. + Quan sát ba bức hình về cây vừa ghép được, nêu tên các – 3 HS trả lời theo suy bộ phận bên ngoài của cây và chia sẻ về đặc điểm của cây nghĩ. đó. + Xung quanh chúng ta còn rất nhiều cây khác. Hãy nêu tên – 2 HS trả lời theo suy cây, bộ phận bên ngoài của cây, một số đặc điểm của cây nghĩ khác mà con biết. – GV nêu vấn đề kết nối vào bài mới: Ở lớp 1, các con đã – HS trả lời. biết gọi tên các bộ phận của thực vật, hôm nay chúng ta cùng đi tìm hiểu về đặc điểm của các bộ phận này nhé. Cả lớp cho cô biết, các con có thể tìm hiểu về đặc điểm của các loài thực vật ở đâu? Gợi ý: Trong từ điển sinh vật; Trong 1000 câu hỏi vì sao; Trên youtube; Trong sách . – GV kết nối với sản phẩm STEM: Đó là những sản phẩm - HS trả lời. giới thiệu về thực vật trong cuộc sống. Các con có muốn tự mình làm một sản phẩm để giới thiệu về các bộ phận của cây để học tập và vui chơi không? – Con sẽ làm sản phẩm gì? – HS trả lời theo suy nghĩ. – GV nêu nhiệm vụ cần giải quyết: Cô khen các ý tưởng sản phẩm mà các con muốn làm. Bài học hôm nay, sau khi tìm hiểu về các bộ phận của thực vật, chúng ta sẽ cùng nhau làm một cuốn sổ lật về cây để giới thiệu về các bộ phận của cây. Cuốn sổ lật có tiêu chí như sau: + Có các bộ phận của cây (rễ, thân, lá ) + Hình ảnh thể hiện được loại cây phù hợp với đặc điểm bên ngoài của cây. (30’) HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 15’ Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của rễ cây, thân cây và lá cây – GV gợi mở: Theo con, để thực hiện được cuốn sổ lật giới – HS trả lời theo suy nghĩ thiệu về các bộ phận của cây, chúng ta cần tìm hiểu những (VD: lá cây, thân cây, rễ gì? cây, hoa, quả,..) – GV tổ chức cho học sinh thực hiện học tập theo trạm dưới sự dẫn dắt của Chị Ong Vàng.
4. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN – GV giới thiệu nhiệm vụ của hoạt động 2, sau đó, đề nghị – HS theo dõi. HS quan sát, theo dõi hướng dẫn của chị Ong Vàng trên PowerPoint trình chiếu. Hướng dẫn của chị Ong Vàng: Bước 1: Thống nhất nội quy học tập theo trạm - Để thực hiện được nhiệm vụ, các bạn sẽ đi theo chiều kim đồng hồ và đi qua 3 trạm trong khu vườn đó là Trạm rễ, Trạm thân và Trạm lá. - Khi dừng chân ở mỗi trạm, các bạn hãy làm theo yêu cầu của từng trạm. Yêu cầu cụ thể như sau: Trạm rễ: Tìm hiểu rễ cây Việc 1: Quan sát và ghi lại đặc của rễ cây hành và rễ cây rau cải. Việc 2: Quan hình ảnh rễ của một số cây, sắp xếp các cây đã cho vào rễ cọc, rễ chùm Hãy hoàn thành phiếu học tập cá nhân và thống nhất kết quả ghi trên phiếu nhóm. Trạm thân: Tìm hiểu thân cây Ở trạm Thân, chúng ta cũng thực hiện 2 nhiệm vụ. Nhiệm vụ 1. Quan sát hình và vật thật, dựa vào cách mọc của cây để phân loại cây thành cây thân đứng, cây thân leo, cây thân bò Nhiệm vụ 2. Quan sát, dùng tay cảm nhận đặc điểm của thân cây điền tên cây tương ứng với đặc điểm. Hãy hoàn thành phiếu học tập cá nhân và thống nhất kết quả ghi trên phiếu nhóm. Có thể trình bày bằng sơ đồ tư duy trên phiếu nhóm. Trạm lá: Tìm hiểu lá cây Khi đến trạm lá các bạn hãy quan sát sơ đồ các bộ phận của lá mà Ong Vàng đã chuẩn bị, dựa vào sơ đồ để tìm hiểu các đặc điểm của lá. Sau đó cũng thực hiện 2 việc: Việc 1. Hãy dùng chiếc lá mình mang đi hoặc chọn 1 chiếc lá bất kì, chỉ và nêu tên các bộ phận của chiếc lá đó cho các bạn trong nhóm. Việc 2. Dán chiếc lá mình đã chọn vào phiếu học tập, hoàn thành sơ đồ các bộ phận của lá. Trạm phụ, là nơi các bạn có thể đến sau khi hoàn thành nhiệm vụ ở trạm chính hoặc đang chờ nhóm trước rời đi. Bước 2: Chia nhóm – GV chia nhóm, dành thời gian cho HS đặt tên nhóm, bầu – HS chia nhóm, bầu trưởng nhóm. nhóm trưởng
5. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN – GV đặt các trạm và yêu cầu HS nhắc lại cách di chuyển – HS nhắc lại tên nhiệm giữa các trạm và nhiệm vụ của mỗi trạm. vụ chị Ong Vàng đã – GV lưu ý HS : Thời gian để làm việc ở mỗi trạm là 3’ tính hướng dẫn. cả thời gian di chuyển. Nếu hết thời gian các nhóm bắt buộc Trạm rễ: Tìm hiểu rễ cây. phải rời khỏi trạm để đi đến trạm tiếp theo. Các nhóm đã Trạm thân: Tìm hiểu thân hoàn thành ở 2 trạm Rễ và Thân có thể mang kết quả là bảng cây nhóm đính lên trên bảng. Nếu ở trạm tiếp theo các bạn chưa Trạm lá: Tìm hiểu lá cây rời đi thì có thể đến trạm phụ để tìm hiểu sâu hơn về những chiếc lá đặc biệt. – GV mời nhóm trưởng các nhóm lên nhận học liệu của nhóm mình. Bước 3: Thực hiện nhiệm vụ – GV tổ chức cho HS làm việc tại các trạm. Dùng nhạc làm – HS các nhóm làm theo hiệu lệnh. Quy định, hết 3’ bản nhạc chuyển, HS di chuyển nhiệm vụ tại trạm của sang trạm tiếp theo. mình. Theo các yêu cầu – GV hỗ trợ từng nhóm, lưu ý HS cách thảo luận trong nhóm đã được chuẩn bị tại trạm. và trình bày kết quả của mình Bước 4: Tổng kết kết quả học tập – GV tổ chức cho các nhóm lần lượt báo cáo kết quả thực – Các nhóm báo cáo theo hiện tại Trạm. thứ tự Kết thúc ở Trạm – Sau mỗi lần có đại diện Trạm báo cáo GV mời các bạn nào thì báo cáo nội dung trạm khác bổ sung ý kiến. Trạm đó. – Sau mỗi trạm, GV đặt câu hỏi để hỏi thêm, đồng thời sử – Các nhóm khác bổ sung dụng chị Ong Vàng để tổng kết kiến thức như sau: ý kiến. Trạm rễ: + Rễ cây hành được gọi là rễ chùm. Rễ cây rau dền được gọi là rễ cọc. Con hãy dựa vào hai cây này để nêu đặc điểm – HS bất kì trong lớp trả của Rễ cọc và Rễ chùm. lời. + Kể thêm tên những cây có rễ cọc, những cây có rễ chùm Chị Ong Vàng tổng kết Rễ cây có hai loại chính đó là rễ cọc và rễ chùm. Rễ cọc có một rễ chính và nhiều rễ con mọc xung quanh như cây táo, cây ổi, cà rốt. Rễ chùm không có rễ chính, chỉ có nhiều rễ phụ mọc xung quanh gốc thành chùm rộng như cây lúa, cây hành . Trạm Thân: + Con hãy nêu đặc điểm thân của các cây thân đứng, đặc điểm chung về thân của các cây thân leo, thân bò và cho – HS bất kì trong lớp trả ví dụ. lời. + Con hãy nêu đặc điểm thân gỗ, đặc điểm thân thảo và cho ví dụ.
6. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN Chị Ong Vàng tổng kết Theo cách mọc, thân cây được chia làm 3 loại chính là thân đứng, thân leo và thân bò. Thân đứng là những cây có thân cứng, có cây cao có cành (cam, bưởi), cây không cành (cau, dừa), cây mềm, thấp (rau cải, su hào). Thân leo là cây có thân mềm, cây có thể leo bằng nhiều cách khác nhau như bằng thân quấn, tua quấn. Ví dụ: Nho, đậu, mồng tơi, mướp, bầu. Thân bò là thân có thân mềm yếu, bò lan sát đất. Ví dụ: khoai lang, bí đỏ, dưa chuột, rau má. Bên cạnh đó, nếu theo đặc điểm của thân cây, thì chúng ta có 2 cách phân loại đó là cây thân gỗ và cây thân thảo. Cây thân gỗ là cây thân dài, cứng, khoẻ, sống lâu năm. Ví dụ: mít, cây đa, cây chanh Cây thân thảo là cây thân mềm, dễ uốn cong. Ví dụ: cỏ mần trầu, lúa, ngô. Trạm Lá Riêng Trạm lá, GV cùng HS chơi trò chơi chỉ đúng các bộ phận của lá trên chiếc lá chuối. HS được cầm, sờ, chỉ các bộ – HS bất kì trong lớp có phận của lá chuối. thể cầm lá cho bạn chỉ và Chị Ong Vàng tổng kết cảm nhận. Trong tự nhiên có rất nhiều loại lá như các bạn 3B hôm nay đã mang đi. Có chiếc lá màu xanh, có chiếc lá màu vàng, màu đỏ. Có những chiếc lá rất nhỏ, có những chiếc lá rất to. Tuy khác nhau và đa dạng như vậy nhưng lá nào cũng có 3 bộ phận chính đó là cuống lá, phiến lá và gân lá. Cuống lá là phần kết nối của phiến lá với thân cây. Phiến lá là phần bề mặt của lá, thường dẹt,mỏng. Gân lá là phần mạch nằm chìm trong phiến lá. – GV phỏng vấn nhanh HS về hoạt động hình thành kiến thức nền: + Trong 3 trạm con thích nhất hoạt động ở trạm nào và vì + HS trả lời sao? + Chúng ta hãy luôn có ý thức bảo vệ cây xanh. + HS theo dõi. – GV cho HS xem clip khoảng 1’ về các loại cây trong tự HS xem clip nhiên mà đặc biệt và ít gặp đẻ tạo hứng thú và bắt nhịp vào Hoạt động Luyện tập – vận dụng. Chuyển Hát múa bài “Vườn của ba”. Sau khi hát múa xong các con HS hát múa theo nhạc clip tiết 2 hãy trở về vị trí ban đầu của con. GV bật. NGHỈ GIỮA TIẾT 1 VÀ TIẾT 2 LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG 6’ Hoạt động 5: Đề xuất ý tưởng và cách làm sổ lật
7. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN a) Xác định lại tiêu chí và đồ dùng làm sản phẩm STEM: – GV mời các nhóm báo cáo việc chuẩn bị đồ dùng, vật liệu – Các nhóm trưởng báo của tiết học. cáo. HS báo cáo chi tiết – Nếu HS chưa báo cáo chi tiết GV yêu cầu HS báo cáo lại từng vật liệu, dụng cụ. – GV tổ chức cho HS chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về sổ lật: + Một cuốn sổ thông thường các con vẫn thấy có những gì? – HS trả lời. + Bạn nào có thể chia sẻ hiểu biết của con với các bạn về – HS chia sẻ. sổ lật? Sổ có thể lật từng trang hoặc lật các bộ phận trên trang. – GV cho HS xem cuốn sổ lật của mình chuẩn bị để HS có thêm ý tưởng. + Để giới thiệu về các bộ phận của cây thì sổ lật cần có các - 2-3 HS trả lời theo suy nội dung như thế nào? nghĩ. Gợi ý: Có hình ảnh cây; Cây được thể hiện có các bộ phận rễ, thân, lá – GV khẳng định các tiêu chí của cuốn sổ lật, mời cả lớp – 1 HS đọc trên slide. cùng đọc lại tiêu chí (chiếu slide): TIÊU CHÍ SẢN PHẨM * Có các bộ phận của cây (rễ, thân, lá ) * Hình ảnh thể hiện được loại cây phù hợp với đặc điểm bên ngoài của cây. – GV đề nghị HS suy nghĩ, bổ sung tiêu chí nếu cần. - 2-3 HS trả lời theo suy (Có thể thêm sổ chắc chắn, trang trí đẹp) nghĩ. b) Đề xuất ý tưởng và cách làm – GV đề nghị các nhóm thảo luận CĂN CỨ TRÊN VẬT – HS thảo luận theo LIỆU ĐÃ CHUẨN BỊ VÀ TIÊU CHÍ đề xuất ý tưởng và nhóm. Tự đọc câu hỏi hỗ cách làm sổ lật. Thời gian thảo luận 3 phút. (Chiếu slide nội trợ trên slide và hoàn dung sau để gợi ý: thành phiếu hoạt động. NỘI DUNG THẢO LUẬN 1. Chúng ta chọn những nguyên liệu nào để làm sổ? 2. Sổ của chúng ta có mấy trang? 3. Mỗi trang sổ thể hiện cả cây hay chỉ thể hiện bộ phận của cây? Các cây được lựa chọn thể hiện trong sổ là cây gì? (nên có đủ cây rễ cọc, cây rễ chùm, cây thân đứng, thân bò, thân leo, ) 4. Cách thể hiện hình ảnh với các bộ phận của từng cây trong sổ. 5. Cách sắp xếp các nội dung như thế nào?
8. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN 6. Hình dáng và kích thước như thế nào? 7. Cách chúng ta sẽ thực hiện làm sổ (cắt, xé, dán,..) – GV giao phiếu học tập và yêu cầu HS hoàn thiện. – HS thảo luận, hoàn Lưu ý: HS có thể chỉ làm sổ về 1 bộ phận của cây mà các thiện phiếu học tập em thích sau đó các nhóm ghép lại sẽ được quyển sổ lớn. c) Trình bày ý tưởng và cách làm sổ lật về cây – GV mời HS chia sẻ ý tưởng làm sổ lật về cây. – HS chia sẻ ý tưởng và chủ động mời các bạn khác đóng góp ý kiến. – Sau mỗi nhóm chia sẻ, và đóng góp ý kiến, GV đưa ra kết luận về ý tưởng của HS (tính khả thi, cần làm rõ, điều chỉnh) 12’ Hoạt động 6: Làm sổ lật về cây – GV tổ chức cho HS làm sổ lật về cây trong thời gian 15 – Các nhóm lựa chọn vật phút. liệu, dụng cụ, đồ dùng để thực hiện theo dự kiến của nhóm. – GV chiếu các bước gợi ý làm sổ lật về cây ở trang 36: – HS tự theo dõi trên ppt GỢI Ý CÁC BƯỚC LÀM SỔ LẬT VỀ CÂY – HS tự làm sản phẩm Bước 1: Làm phần gáy sổ đồng thời tự hoàn thành phiếu tự đánh giá sản Bước 2: Làm các trang sổ phẩm Bước 3: Trình bày nội dung của sổ lật Bước 4: Trang trí và hoàn thiện – GV theo dõi việc làm sản phẩm của cả lớp và hỗ trợ khi – HS đề nghị hỗ trợ nếu cần. cần. 10’ Hoạt động 7: Trưng bày và giới thiệu sản phẩm – GV tổ chức lần lượt cho các nhóm giới thiệu sổ lật. - HS đại diện các nhóm – GV trình chiếu ý chính phần giới thiệu để hỗ trợ học sinh: lên giới thiệu sổ và mời các nhóm khác trao đổi, GIỚI THIỆU SẢN PHẨM hỏi thêm. - Sổ hình gì, có mấy trang? - Loại cây được thể hiện trong sổ? - Chọn giới thiệu về một cây trong sổ. - Những khó khăn, thuận lợi khi làm sổ? - Kết quả tự đánh giá sản phẩm của nhóm con? – GV động viên HS trao đổi, hỏi thêm để biết rõ về sản phẩm của bạn. GV đặt thêm các câu hỏi để khai thác về Thân, Rễ, Lá trên các cây được thể hiện trong sổ lật (nếu HS không hỏi) Ví dụ: + Trong sổ của bạn có những cây nào là cây rễ cọc?
9. THỜI Hoạt động của GV Hoạt động của HS GIAN + Các bạn có thể giới thiệu các bộ phận của cây trong sổ được không? + Các bạn có cây thân leo / thân bò / thân thảo / thân gỗ nào trong sổ? + – GV tổ chức cho các nhóm trưng bày sản phẩm theo nhóm – HS trưng bày sản phẩm theo kĩ thuật phòng tranh và tổ chức cho HS đi quan sát. của mình. HS các nhóm theo thứ tự nhóm 1, 2 và 3 đi xem triển lãm. – GV tổ chức cho HS tham quan sản phẩm của tất cả các HS đi lần lượt các nhóm nhóm. theo hiệu lệnh của bản nhạc. Hết bản nhạc trong 1’30 thì di chuyển sang nhóm khác. – GV gọi một số HS nói cảm nhận của mình sau khi đi xem – HS nói theo ý mình hiểu sổ lật của các bạn 2’ TỔNG KẾT BÀI HỌC – GV đề nghị HS nhắc lại nội dung của giờ học. – HS trả lời. – GV đề nghị HS chia sẻ về dự định sử dụng sổ lật. – 3 HS chia sẻ trước lớp. – GV tổng kết bài học. – HS theo dõi